VR-programma Nu:Reality gaat internationaal
In dit artikel:
Nu:Reality — initiatief van het onafhankelijke filmcollectief Cassette onder leiding van Babette Wijntjes — heeft Nederland een voorsprong gegeven als distributieknooppunt voor kunstzinnige VR. Wat begon als een pilot en testlab voor het tentoonstellen van immersive werken in filmtheaters, groeit uit naar internationale uitrol: begin 2026 start in Frankrijk het programma Territoires Immersifs op vijf locaties, met een snelle uitbreiding naar ongeveer dertig locaties in theater- en cultuurhuizen. Er is daarnaast belangstelling uit Zwitserland, Litouwen, Oostenrijk en Duitsland.
Nu:Reality draait dit jaar zijn derde editie en toont onder de titel Van eigen bodem: Best of Dutch VR vier projecten in zes Nederlandse filmhuizen. De organisatie vulde een leemte: wereldwijd bestond er nauwelijks een model voor het distribueren van artistieke VR buiten incidentele commerciële VR-ruimtes. Door te focussen op infrastructuur en publieksbereik heeft Nu:Reality praktische problemen opgelost — zoals personeelsopleiding, softwarevereenvoudiging en service-verlening — en daarmee een kant-en-klaar pakket ontwikkeld voor reguliere theaters.
De keuze voor Frankrijk is strategisch; recent ingevoerde subsidieregelingen maken investeringen in VR-vertoningen aantrekkelijk voor Franse filmtheaters. Voor de technische uitvoering werkt men samen met het Franse Diversion (dat eerder de techniek voor DocLab leverde). Het Franse programma wordt voor circa 60% hetzelfde als Nu:Reality, waardoor Franse publieken onder meer kennismaken met werken als Tibor de Jongs 8 Miljard Ikken.
Schaalvergroting is cruciaal: meer deelnemende locaties verlaagt de kosten van softwarehuur, licenties en curatie en maakt een echt Europees distributienetwerk haalbaar. In Nederland wordt tegelijk gewerkt aan uitbreidingen — Nu:Reality on Tour biedt korte proefperiodes in nieuwe locaties, er is interesse van festivals en men wil ook in bibliotheken tonen — maar de financiële drempel blijft groot. Theaters moeten vaak duizenden euro’s investeren in apparatuur; Wijntjes hoopt dat gemeenten en lokale fondsen die investering zullen ondersteunen zodat VR-vertoningen structureel ingebed raken in het culturele circuit.