Venetië 2025: Remakes
In dit artikel:
Het 82e filmfestival van Venetië laat dit jaar een opvallende voorkeur zien voor hervertellingen en bewerkingen: remakes, verfilmingen en docuficties domineren de selectie. Voorbeelden zijn Bugonia (een Engelstalige remake van de Zuid-Koreaanse Save the Green Planet!), No Other Choice (gebaseerd op Donald Westlakes roman The Ax) en Guillermo del Toro’s versie van Frankenstein. Die keuze zet de vraag centraal: waarom vertellen filmmakers bestaande verhalen opnieuw?
De auteur stelt bewerking niet primair op trouw aan het origineel, maar op de veranderingen die een nieuwe versie aanbrengt. Net als in biologische adaptatie moeten verhalen zich aanpassen aan veranderende maatschappelijke en politieke omstandigheden om relevant te blijven. Soms gaat het erom iets te herstellen dat in het origineel ontbrak: in een recente bewerking van Camus’ L’étranger krijgt de naamloze dader uit Algerije een naam (waarschijnlijk ontleend aan Kamel Daouds contre-enquête), en verschuift de camera nadrukkelijker naar de familie en het onuitgesproken leed dat in Camus’ versie weinig aandacht kreeg.
De grens tussen fictie en werkelijkheid wordt daarbij steeds vager. Ross McElwee’s Remake (buiten competitie) verweeft zijn eigen leven, de dood van zijn zoon Adrian en eerdere documentaires, en toont hoe herinneringen en verhalen elkaar vormgeven — soms ten koste van de directe werkelijkheid. McElwee realiseert zich dat hij in eerdere films een verteerbaar verhaal van zijn zoon creëerde, een narratief dat mogelijk zowel hemzelf als zijn zoon een andere werkelijkheid opdrong.
Kaouther Ben Hania’s The Voice of Hind Rajab roept ethische vragen op over wat cinema wél kan ten opzichte van het echte leven. Haar docufictie reconstrueert de laatste uren van het zesjarige meisje Hind Rajab, wiens telefoongesprek tijdens een aanval viraal ging. De film mixt echte audio, beelden en dramatisering; dat versterkt de emotionele impact, maar roept ook vragen op over doel en timing: draagt de film iets wezenlijks bij, of verspreidt hij voornamelijk een bekend verhaal verder? De maker komt te laat voor Hind en volgens de auteur ook te laat voor veel Palestijnen.
Verder echoën thema’s als de rol van kunst bij collectief lijden (geïllustreerd in Pietro Marcello’s Duse) en de verantwoordelijkheid van festivals die stil zijn over actuele genocidale gebeurtenissen. Conclusie: hervertellingen functioneren zowel als correctiemiddel, geheugenbehoud en politieke inzet, maar roepen steeds ook twijfels over authenticiteit, timing en morele plicht.