Redactioneel - november 2025

In dit artikel:

Op woensdag 29 oktober 2025 valt mogelijk het oordeel over de toekomst van veel Nederlandse culturele en publieke voorzieningen. De column waarschuwt dat veranderingen razendsnel kunnen optreden — zoals zichtbaar werd in Hongarije en nu in de VS — zodra een parlementaire meerderheid kiest voor een afbraakagenda. Publieke omroep, het decennialange netwerk van filmtheaters en zelfs instituten als Eye Filmmuseum draaien voor een groot deel op overheidssubsidies; als die wegvallen verdwijnen veel zalen en programma’s, en daarmee ook bladen die via die podia gratis worden verspreid.

De auteur benadrukt dat veel kiezers niet beseffen hoe breed een radicale coalitie haar invloed kan laten gelden: stemmen op één of enkele issues kan onbedoeld leiden tot het verlies van vrijheden en culturele infrastructuur. Daarbij wijst hij op het voorbeeld van de Verenigde Staten, waar democratische instituties worden uitgehold zonder dat dat altijd een meerderheid van de stemmen weerspiegelt.

Zelfs als 29 oktober geen dramatische breuk brengt, pleit het stuk ervoor om nu na te denken over steviger wettelijke waarborgen voor cultuur, publieke media en andere vrijheden, zodat ze niet met één politieke verschuiving kunnen worden weggevaagd.