Jafar Panahi over It Was Just an Accident

In dit artikel:

Jafar Panahi, jarenlang het aangezicht van Iraanse censuur — met gevangenisstraffen en een film- en reisverbod — keerde afgelopen jaren symbolisch terug naar het festivalcircuit. In de zomer van 2024 verscheen hij in Jerevan voor het Golden Apricot Festival om een oeuvreprijs in ontvangst te nemen; een jaar later kwam hij terug om zijn nieuwe film It Was Just an Accident (Yek tasadef sadeh) te tonen, een politieke thriller die inmiddels is bekroond met een Gouden Palm.

Panahi vertelt dat zijn werk door voortdurende staatsrepressie steeds verandert: “Mijn cinema ondergaat een constant proces van transformatie.” Omdat hij nog geen officiële toestemming heeft om te filmen, maakte hij eerdere titels zoals This Is Not a Film (2011), Taxi Teheran (2015) en No Bears (2022) heimelijk, vaak met zichzelf in een meta-rol om het clandestiene maakproces te laten zien. Die clandestiene noodzaak noemt hij eerder overlevingskunst dan een puur politiek statement.

It Was Just an Accident is inhoudelijk opvallend traditioneler. De plot volgt ex-gevangene Vahid, die wraak zoekt en in een impuls zijn vermeende folteraar ontvoert, maar niet zeker weet of hij de juiste man te pakken heeft. Hij verzamelt andere ex-gevangenen in een busje; die figuren functioneren als microkosmos van hedendaags Iran en belichamen verschillende lagen van woede en verdriet. Panahi plaatst de film in de nasleep van de ‘Vrouw, leven, vrijheid’-protesten na de dood van Mahsa Amini, maar ziet het ook als een bredere reflectie: wat gebeurt er met een samenleving als een regime valt — hervinden mensen hun menselijkheid of herhalen ze het geweld?

It Was Just an Accident draait vanaf 6 november 2025 in de Nederlandse bioscopen.