IDFA 2025: Lemohang Jeremiah Mosese over Ancestral Visions of the Future
In dit artikel:
Lemohang Jeremiah Mosese, de in Berlijn woonachtige filmmaker uit Lesotho (bekend van This Is Not a Burial, It’s a Resurrection, 2019), maakt met Ancestral Visions of the Future een autobiografische filmessay waarin verleden en toekomst, zichtbare en onzichtbare krachten naadloos samenvloeien. Tijdens een gesprek op de Berlinale legt hij uit dat zijn film het denken van een migrant probeert te vangen: fragmentarisch, paradoxaal en meer gericht op samenhang dan op lineaire causaliteit. Mosese formuleert dat thuis tegelijk bestaat, niet bestaat en misschien bestaat — een motief dat door de hele film loopt.
De film combineert beelden uit Lesotho en Duitsland, een literaire voice-over en een mix van documentaire en geënsceneerde scènes (inclusief slowmotion) om de ervaring van verplaatsing, nostalgie en verlangen naar een thuis te verbeelden. Mosese gebruikt symbolen zoals een rood doek dat over het landschap rolt om zowel historisch geweld als een verbindende, bloederige hand te suggereren; hij wil het geweld erkennen zonder in het cliché van Afrikaans slachtofferschap te vervallen. Die ambiguïteit is doelbewust: betekenissen moeten vloeibaar blijven en niet tot één vaste interpretatie worden teruggebracht.
Magisch realisme speelt een centrale rol: in veel Afrikaanse tradities leven geesten en voorouders naast de levenden, waardoor de grens tussen magie en werkelijkheid anders wordt ervaren dan in de West-Europese denktraditie. Mosese wijst erop dat deze andere taal- en wereldbeelden, bijvoorbeeld in het Sesotho, beelden en collectieve perspectieven oproepen die bevrijdend werken voor zijn filmpraktijk. Hij vertelt dat schrijven in zijn moedertaal zijn werk poëtischer, metaforischer en ruimtelijker maakte.
Technisch noemt Mosese westerse cinema invloedrijk geweest — vooral qua vakmanschap — maar pas door terug te keren naar zijn eigen taal en ritmes voelde hij artistieke bevrijding. Hij vergelijkt de filmtaal met de niet-lineaire tijdsbehandeling van Arrival en spreekt zijn voorkeur uit voor werken die meerdere betekenislagen toestaan. Naast film maakt hij ook video-installaties; hij ziet galeriepresentaties als een plek waar zijn werk in transitie kan zijn.
Ancestral Visions of the Future wil toegankelijk blijven: eenvoudige, herkenbare momenten (een vrouw die tegen een auto schreeuwt, een blinde man die communiceert met de aarde) worden zo geplaatst dat ze ruimte laten voor rituele en collectieve betekenissen. De film draait om migratie, collectieve identiteit, taal en herinnering, en blijft doelbewust onbegrensd qua interpretatie. Ancestral Visions of the Future is te zien op IDFA 2025.